معرفی ایستگاه تحقیقات مرکبات خرم‌آباد تنکابن

این ایستگاه در 233 کیلومتری غرب مازندران (ساری) واقع شده است و فاصله آن به نزدیکترین شهر (تنکابن) 5 کیلومتر است. موقعیت جغرافیائی این ایستگاه در طول 50 درجه 22 دقیقه و به عرض 36 و 48 دقیقه و ارتفاع آن از سطح دریای آزاد 13 متر است. میزان متوسط بارندگی سالیانه آن 1300 میلی‌متر، حداکثر درجه حرارت 35 درجه سانتی‌گراد و حداقل برودت 13- درجه سانتی‌گراد است. متوسط درجه حرارت سالیانه 17 درجه سانتی‌گراد و میزان رطوبت نسبی بین 75 درجه تا 92 درصد نوسان دارد. اين مكان سال‌ها مقر فرماندهی محمد ولی میرزا سپهسالار تنکابنی بود كه بعدا به دولت وقت واگذار شد. در سال 1312 در اختیار وزارت کشاورزی وقت قرار گرفت. ایستگاه تحقیقات مرکبات خرم‌آباد در سال 1313 تاسیس شد. در سال 1316 یک دستگاه ساختمان دو طبقه برای استفاده کارکنان اداری احداث و به تدریج ساختمان‌های دیگر و انبار ساخته شدند.

ایستگاه تحقیقات مرکبات خرم‌آباد تنکابن حدود 78000 متر مربع وسعت دارد و تنها ایستگاه مرکبات آبی است.  از سال 1309 با وارد کردن واریته‌هایی از ارقام مرکبات و کاشت همزمان آن در ایستگاه رامسر،  از ایستگاه مرکبات خرم‌آباد تنکابن نيز جهت تکثیر و توزیع سالیانه بیش از ده‌ها هزار اصله نهال در منطقه استفاده شد. اين ايستگاه به دليل داشتن آب فراوان منشعب شده از رودخانه‌های مجاور و خاک مناسب، طي سال‌ها محل انجام آزمایش‌های پایه و پیوندک بوده و طرح‌‌های مقایسه سازگاري ارقام به صورت مشترک با ایستگاه رامسر در اين مكان به اجرا در آمده است.

مهمترين دستاوردهاي بدست آمده در اين ايستگاه:

-      معرفی ارقام شاهین، نوشین (از ارقام نارنگی مناسب مناطق شمال کشور) پرنا و ورا (از ارقام نارنگی مناسب مناطق جنوب کشور ) .

-      القاء موتاسیون در نارنگی کلمانتین به منظور ایجاد تنوع ژنتیکی در جهت تولید موتانت های با صفات کیفی برتر و معرفی نارنگی کلمانتین ( کم بذر،  بی بذر،  دیررس  و زودرس ).

-      معرفی نارنگی دیررس بنام یاشار (دورگ مینئولاتانجلو × شانگشا)

-      معرفی لیمو‌ترش جدید (دورگ والنسیا × شانگشا)

-      معرفی لیمو‌ترش دورگ خرم‌آباد

پروژه‌های تحقيقاتي خاتمه یافته

- بررسی مقایسه عملکرد ارقام پرتقال برروی پایه‌های جدید

- بررسی و انتخاب مناسب ترین فاصله کاشت رقم تامسون‌ناول برروی پایه فلائینگ دراگون

- بررسی اثرات منابع کود ازته بر عملکرد کمی و کیفی پرتقال تامسون روی پایه سیتروملو

- بررسی اثرات پاکوتاهی ویروئید اگزوکورتیس برروی پایه‌های حساس

- بررسی اثرات کمی و کیفی پایه‌های موکارت و اورلاندوتانجلو روی ارقام پرتقال معرفی شده در شمال ایران

- گزینش از توده F1  حاصل از تلاقی نارنگی پیج (والد مادری) با ارقام دانسی، مینئولاتانجلو، اورلاندوتانجلو و نارنج (پدر) به منظور تولید ارقام جدید

- بررسی و تعیین مناسب ترین روش کنترل پوسیدگی قهوه‌ای فیتوفتورائی میوه مرکبات

- بررسی چگونگی( دانه گرده ) در تثبیت میوه روی درختان واشنگتن ناول.

پروژه‌های تحقيقاتي در دست اجرا

- بررسی سازگاری و ارزیابی کمی و کیفی پرتقال هایNewhall  و Spring navel   بر روی برخی پایه‌های مرکبات در شمال (فاز دوم) 

- مقایسه ارقام وارداتی نارنگی سوجی‌یاما،  اکیت‌سو روی پایه‌های مختلف

- ارزیابی کمی و کیفی ارقام وارداتی نارنگی کلمانتین، نولز و ماریسول

- ارزیابی تکمیلی در توده F 1 حاصل از تلاقی نارنگی کلمانتین (والد مادری) با برخی ارقام پرتقال (پدر) به‌منظور انتخاب و معرفي رقم

- بررسي زمان مناسب برداشت ارقام جديد نارنگي و توان انباري آنها بر اساس ويژگي‌هاي فيزيكوشيميايي و ارزش غذايي

- ارزیابی کمی و کیفی پرتقال تامسون‌ناول بر روی پایه‌های جدید

- بررسی امکان کشت گیاهان پوششی در باغ مرکبات

- بررسی سازگاری و ارزیابی کمی و کیفی دو رقم نارنگی کلمانتین وارداتی روی برخی از پایه های مرکبات در شمال کشور (فاز دوم)  

- بررسی سازگاری و ارزیابی کمی و کیفی سه رقم نارنگی انشو وارداتی درمقایسه با رقم انشو موجود روی برخی از پایه‌های مرکبات در شمال کشور- فاز دوم    

- دستیابی به ارقام متحمل به بیماری جاروک لیموترش با استفاده از دورگ‌گیری در مرکبات 

- ارزیابی اقتصادی الگوی تلفیقی کشت گیاهان پوششی و مرکبات (فاز رويشي)

فعاليت‌هاي جاري

- بررسی نیازهای تحقیقاتی و برنامه‌ریزی با همکاری بخش‌های موسسه تحقیقات مرکبات کشور

- انجام تحقیقات کاربردی در رشته های مختلف مرکبات براساس برنامه مصوب و ضوابط مربوط برای منطقه شرق گیلان و غرب مازندران

- تهیه پیوندک مورد نیاز مرکبات در کشور

- تولید، بذرگیری و ضدعفونی، خشک نمودن و بسته بندی بذور پایه های مختلف مرکبات

- همکاری در اجرای طرح‌ها و برنامه‌های تحقیقاتی ملی با مراکز و موسسات مربوطه.

- همکاری با ایستگاههای تحقیقات مرکبات سایر مراکز تحقیقاتی در کشور

- تولید نرک پایه‌های معرفی شده ( پایه‌های سیترنج، سیتروملو، نارنج،  فلائینگ دراگون و پونسیروس)

- عندالزوم انجام سایر امورمحوله.