به مناسبت هفته جهاد کشاورزی، اقدامات و دستاوردهای پژوهشکده مرکبات و میوه های نیمه گرمسیری در گفتگوی رئیس پژوهشکده با خبرگزاری ایانا تشریح شد
به مناسبت هفته جهاد کشاورزی، اقدامات و دستاوردهای پژوهشکده مرکبات و میوه های نیمه گرمسیری در گفتگوی رئیس پژوهشکده با خبرگزاری ایانا تشریح شد
به گزارش روابط عمومی پژوهشکده مرکبات و میوه های نیمه گرمسیری، به مناسبت فرا رسیدن هفته جهاد کشاورزی که امسال با شعار سرمایه گذاری برای کشاورزی، جهاد برای امنیت غذایی برگزار می شود، دکتر سیروس آقاجانزاده رئیس پژوهشکده در گفتگویی با خبرگزاری ایانا به فعالیت ها و دستاوردهای پژوهشکده در حوزه های گوناگون از جمله اصلاح ارقام، تولید نهال سالم، مدیریت تنشهای اقلیمی، ارتقاء بهره وری، کاهش ضایعات و فناوری های نوین پرداخت.
دکتر سیروس آقاجانزاده رئیس پژوهشکده مرکبات و میوه های نیمه گرمسیری، ضمن تسلیت شهادت جمعی از سرداران غیور و دانشمندان فرهیخته و مردم بی گناه میهن عزیزمان و گرامیداشت هفته جهاد کشاورزی، به جایگاه برجسته ایران در تولید مرکبات در سطح جهانی اشاره کرد. به گفته وی، ایران سالانه حدود شش میلیون تن مرکبات تولید میکند که ۳.۷ درصد از تولید جهانی این محصول را شامل می شود. از نظر سطح زیر کشت نیز با حدود ۲۷۰ هزار هکتار، کشورمان در رتبه هشتم جهان قرار دارد.
دکتر آقاجانزاده افزود: استان مازندران با داشتن ۱۱۶ هزار و ۵۰۰ هکتار سطح زیر کشت، حدود ۴۰ درصد از اراضی مرکبات کشور را به خود اختصاص داده و با تولید سالانه سه میلیون تن، ۴۷ درصد مرکبات کشور را تولید می کند. این میزان معادل ۱.۶۵ درصد از کل تولید مرکبات جهان است.
وی همچنین به تولید کیوی در کشور اشاره کرد و گفت: ایران با تولید سالانه ۴۳۱ هزار تن کیوی، حدود ۸ درصد از تولید جهانی این محصول را در اختیار دارد و با ۱۵ هزار هکتار سطح زیر کشت، در رتبه چهارم جهان قرار گرفته است.
رئیس پژوهشکده مرکبات، با استناد به آمار دوره ۱۳۸۰ تا ۱۴۰۳، میانگین رشد سالانه تولید مرکبات کشور را ۴.۴ درصد اعلام کرد و توضیح داد که ۶۰ درصد این رشد ناشی از افزایش عملکرد و ۴۰ درصد آن مربوط به گسترش سطح زیر کشت بوده است.
دکتر آقاجانزاده همچنین از تولید هستههای اولیه سالم برای ۲۷ رقم مرکبات بومی و وارداتی در پژوهشکده خبر داد و گفت: این منابع گیاهی سالم بهتدریج در اختیار بهرهبرداران قرار میگیرد تا زمینه ارتقای بهرهوری و کیفیت باغهای کشور فراهم شود.
دکتر آقاجانزاده افزود: در طرح تولید نهال سالم و اصیل مرکبات مصوب در سفر ریاست محترم جمهوری، محورهایی چون سالم سازی ارقام برتر تجاری، احداث باغ مادری، واردات پایه های جدید، توسعه زیرساخت ها و تجهیز واحد STG در دستور کار قرار گرفته و در حال اجراست.
وی با اشاره به برنامه جایگزینی ۳۰ هزار هکتار از باغ های فرسوده استان مازندران بر اساس پیوندک های سالم و اصیل، این اقدام را گامی بزرگ در ارتقاء سلامت باغ های مرکبات کشور دانست.
ایشان در بخش کاهش خسارات تنش های محیطی در مرکبات، به اجرای ۲۱ پروژه تحقیقاتی اشاره کرد که در مدیریت تنش های یخبندان، خشکی، گرما و غرقاب در مرکبات انجام شده اند. از جمله این دستاوردها می توان به تدوین دستورالعمل کاهش آفتاب سوختگی در سال ۱۴۰۳ و معرفی کاربرد کائولین اشاره کرد.
وی در ادامه به پژوهش های مربوط به کاهش خسارت تنش های محیطی در باغات انار پرداخت و از جمله به بررسی عارضه فیزیولوژیک سفیدشدگی و آفتاب سوختگی انار، اجرای طرح ملی سایه بان، شناسایی ارقام مقاوم به سرما و خشکی، و معرفی رقم وشیک سراوان به عنوان پایه مقاوم به شوری اشاره کرد.
در حوزه مدیریت آفات و بیماری ها، رئیس پژوهشکده مرکبات و میوه های نیمه گرمسیری از اجرای بیش از ۹ پروژه شامل آفات، بیماری های قرنطینه ای و بهینه سازی مصرف سموم خبر داد و افزود: با این پژوهش ها از ورود بیماری هایی مانند گرینینگ، شانکر و جاروی جادوگر به مناطق شمالی کشور جلوگیری شد. همچنین دستورالعمل های سمپاشی سالانه تدوین و در اختیار بهره برداران قرار می گیرد.
دکتر آقاجانزاده در حوزه بهره وری آب در تولید پرتقال، به بیش از ۱۴ پروژه پژوهشی از سال ۱۳۸۲ اشاره کرد که به بهبود سیستم های آبیاری، تغذیه کیوی فروت و مصرف بهینه آب در باغات مرکبات پرداخته اند.
وی تاکید کرد: مدیریت آب و آبیاری در باغات انار، زیتون و انجیر نیز در اولویت پژوهش های این مرکز قرار داشته و راهبردهای متنوعی از جمله آبیاری قطره ای، زیرسطحی، و استفاده از خاکپوش ها به اجرا درآمده اند.
در ادامه، رئیس پژوهشکده مرکبات و میوه های نیمه گرمسیری به مدیریت تغذیه باغات مرکبات اشاره کرد و گفت: در مجموع ۲۴ پروژه در زمینه کوددهی بهینه، سلامت خاک و جذب عناصر غذایی انجام شده و نتایج آن در قالب ۱۳ نشریه، ۱ دست نامه و بیش از ۲۰ مقاله منتشر شده اند.
دکتر آقاجانزاده در حوزه کاهش ضایعات و حفظ کیفیت میوه مرکبات، از اجرای ۲۴ پروژه در ۸ محور پژوهشی نام برد و افزود: این اقدامات باعث کاهش ضایعات مرکبات به کمتر از ۱۰ درصد شده است.
وی اظهار داشت که پژوهشکده مرکبات و میوه های نیمه گرمسیری موفق به ایجاد و معرفی دو رقم پرتقال توسرخ با نام های ایرسا و آریا در سال گذشته شده است. این دو رقم جدید در راستای رفع مشکلات ارقام پرتقال خونی موجود در کشور و به منظور بهبود کیفیت و افزایش تنوع محصولات مرکبات در بازار داخلی تولید شده اند.
همچنین، ارزیابی و معرفی ارقام مختلف مرکبات شامل نارنگی نارین، نارنگی نولز، نارنگی ماریسول، نارنگی کلوزلینا، نارنگی سوجی یاما، نارنگی اکیتسو، پرتقال نیوهال، پرتقال ناولینا و پرتقال اسپرینگ ناول نیز از جمله اقدامات برجسته این پژوهشکده بوده است.
وی افزود که پژوهشکده در سنوات قبل موفق به معرفی ارقام جدید نارنگی زودرس خرم، نارنگی جهانگیر، نارنگی تابان، نارنگی تابش، نارنگی زرین و نارنگی دیررس یاشار شده است. همچنین معرفی هفت رقم جدید زیتون به نام های دیره، مشکات، امین، آوان، گیلوانه، لرستان و زاکرس را از دیگر دستاوردهای پژوهشکده برشمرد و گفت این ارقام بر اساس اقلیم و خصوصیات خاکی ایران معرفی شده اند.
وی تاکید کرد که ایجاد و معرفی چهار رقم لیموترش با نام های پارس، پرشیا، سالار و سمن با هدف کنترل بیماری جاروک از اقدامات مهم پژوهشکده بوده است. همچنین، رقم جدید گریپ فروت با نام مانا که متحمل به بیماری جاروک است نیز توسط این مجموعه معرفی شده است.
رئیس پژوهشکده مرکبات و میوه های نیمه گرمسیری در پایان به تبیین برنامه های آتی پژوهشکده پرداخت و اظهار داشت، اصلاح پایه های مرکبات مقاوم به تنش های خشکی و شوری، سالم سازی و تولید هسته های اولیه ارقام مرکبات، تأمین پیوندک برای نهالستان ها و باغ های مادری بخش خصوصی، و همچنین تأمین پیوندک برای باغ های دچار عارضه زوال در استان مازندران از مهمترین اهداف پیش رو هستند. وی همچنین مشارکت در پروژه های مرتبط با تغییرات اقلیم و باغبانی دیم میوه های نیمه گرمسیری و ادامه پروژه های تولید محصول سالم با کاهش ضایعات را از دیگر برنامه های کلیدی پژوهشکده در آینده نزدیک برشمرد.
