توصیههای پیشگیرانه از خسارت تنش دمای پایین قبل از وقوع یخبندان در باغهای مركبات
دکتر یحیی تاجور- هيات علمي بخش اصلاح و تهیه نهال و بذر موسسه تحقيقات مركبات كشور
1- احداث باغ مرکبات در مناطق با خطر بالای یخبندان، توصیه نمیشود.
2- جهت کاهش اثرات یخبندان انتقالی، وجود بادشکن در شمال کشور قابل توصیه است (تصویر 1).
3- در مناطق مستعد یخبندان، کشت ارقام متحمل و زودرس توصیه میشود.
4- با کنترل آفات، بیماریها و مدیریت تغذیه در مرکبات میتوان درختان سالمی داشت که نسبت به تنش یخبندان متحملتر هستند.
5- برداشت به موقع میوه (قبل از یخبندان) در تحملپذیری درختان نسبت به دمای زمستان موثر است.
6- به منظور جلوگیری از خسارت شکستگی و یخبندان (قبل از بارش برف) پیشنهاد میگردد نهالهای گلدانی روی زمین خوابانده شود و درختانی که مستعد نشست برف و شکستگی شاخه هستند (مثل نارنگی پیج) در اولویت قیمگذاری باشند(تصویر 2و3).
7- از برخی روشهای کارآمد، ارزان و ساده برای حفاظت درختان جوان نسبت به تنش یخبندان میتوان به پیچیدن تنه با گونی، کلش، فوم، برگ خرما؛ ایجاد حرارت و دود با سوزاندن مواد نفتی یا چوب، آبپاشی مستمر روی تاج قبل از آغاز یخزدگی تا پایان تنش اشاره كرد (تصویر 4).
نکته: در موارد پیچیدن تنه درختان با گونی، کلش و فوم در مناطق شمالی احتمال تجمع و طغیان حلزون (زیر پوشش) و خسارت تخریب برگ وجود داشته که ضروری است در زمینه کنترل این آفت توجه ویژهای گردد. (باز نمودن فوم در اسفند ماه) تا از تجمع حلزون در زیر فوم و حمله به برگهای نهال یا درختان ممانعت گردد.
تصویر1- ایجاد بادشکن در کنار باغ
تصویر 2- قیمگذاری به موقع مانع شکستگی درخت در برف شده است.
تصویر3- قیمگذاری به موقع مانع شکستگی درخت در برف شده است.
تصویر4- بستن فوم برای حفاظت درختان جوان نسبت به تنش یخبندان.