برگزاری جلسه سخنرانی علمی با عنوان اصلاح مرکبات در پژوهشکده مرکبات و میوه‌های نیمه گرمسیری
به گزارش روابط عمومی پژوهشکده مرکبات و میوه‌های نیمه گرمسیری، سخنرانی علمی با عنوان اصلاح مرکبات توسط آقای دکتر بهروز گلعین عضو هیات علمی پژوهشکده مرکبات و میوه‌های نیمه گرمسیری، در روز چهارشنبه 6 مرداد 95 با حضور آقای دکتر گل‌محمدی ریاست، معاونین، روسای گروه‌ها و ایستگاه‌ها، اعضای هیئت علمی، محققین و کارشناسان در سالن جلسات برگزار شد. سخنران ضمن سخنانی اظهار داشتند:
امروزه در نقاط مختلف جهان برنامه هاي اصلاحي مركبات به منظور دستيابي به ارقام تجاری پايه و پيوندك براي افزايش مقاومت در مقابل سرما، آفات و بيماري‌هاي مختلف، ارتقای عملكرد و كيفيت و همچنين رسيدن به ارقام زودرس يا ديررس در حال اجراست.
از آن‌جايي كه اصلاح به مفهوم استفاده از تنوع ژنتیکی موجود براي ايجاد نوتركيبي ژنتيكي و به دست آوردن گونه‌هایی است که از والدین خود برتر باشد، پس بدون وجود تنوع ژنتيكي هيچ‌گونه بهبودي حاصل نمی‌شود.
هدف‌هاي مورد نظر در اصلاح مركبات به ويژگي‌های درخت (پايه و پیوندک) مربوط مي‌شود. به طور كلي باغداران ترجيح مي‌دهند كه رقم اصلاح شده تا حد امكان تاجي فشرده و كوتاه داشته و پرمحصول باشد. در مقابل تنش‌هاي زنده و غيرزنده مقاوم، با شرايط مختلف كشاورزي و اقليمي سازش پذير و تا حد امكان، داراي ميزان كمتري از گرانوله شدن گوشت میوه باشد. همچنين از نظر زمان رسيدن محصول، نياز به ارقام مختلف زودرس، ميانرس و ديررس وجود دارد. پايه نيز بايد با شرايط مختلف خاكي و اقليمي سازگار و در مقابل امراض پيوندك و ريشه مقاوم و به ميزان زيادي با پيوندك سازگار باشد. به كارگيري روش‌هاي مختلف اصلاحی، لازمه‌ی نيل به اين اهداف است.
مشكلات عمده‌اي در فرآيند اصلاح مركبات وجود دارد که عبارت‌اند از: هتروزيگوسيتي، توارث كمي برخی صفات، چندجنینی، عقيمي گرده يا تخمك، خودناسازگاری و دگرناسازگاري، نونهالي طولاني، طبيعت چندساله و نياز به فضايي بزرگ براي ارزيابي.
به دليل وجود همین مشکلات، اغلب ارقامي كه امروزه در دسترس هستند حاصل برنامه هاي اصلاحي روشمند نیستند و تنها نتيجه‌ی گزینش از بين جهش‌هاي جوانهاي، دانهال‌هاي تصادفی يا دورگ‌هاي طبيعي هستند. به عنوان مثال گريپفروتهايي كه گوشت صورتي و يا قرمز دارند، حاصل جهش‌هاي جوانه اي گريپ فروت‌هاي گوشت سفيدند. پرتقال‌هاي ناف‌دار احتمالاً از جهش‌هاي شاخه اي پرتقال‌هاي معمولی به‌وجود آمدهاند. پرتقال تمپل و نارنگي موركات نيز احتمالاً دورگ‌هاي طبيعي هستند. بسياري از انواع زودرستر نارنگي انشو و نیز بسیاری از سلكسيون‌هاي نارنگي كلمانتين ناشي از جهش‌هاي طبيعي هستند.
در اصلاح مركبات چهار شيوه‌ی اصلی وجود دارد كه عبارت‌اند از: معرفي گياه (وارد کردن گیاه)، انتخاب (گزينش)، دورگگيري و اصلاح از طريق جهش. علاوه بر اين‌ها امروزه تكنيك‌هاي اصلاحي جديد‌تري در اختيار به‌نژادگران قرار دارد كه به طور قطع در برنامههاي اصلاحي آینده، نقش مهمی خواهند داشت. جلسه با پرسش و پاسخ به پایان رسید.
روابط عمومی پژوهشکده مرکبات و میوه‌های نیمه گرمسیری